Można powiedzieć, że funkcje negatywnych emocji są bardziej klarowne i ściślej określone niż funkcje emocji pozytywnych, ponieważ ich podstawowym zadaniem jest sprowokowanie natychmiastowej reakcji. Przykładowo – spotykając w ciemnym zaułku oko w oko nieznajomego, który wygląda niebezpiecznie i nieprzyjaźnie, strach każe Ci jak najszybciej uciec. Bardziej codziennym przykładem niech będzie odraza, która powstrzyma Cię przed zjedzeniem zepsutego produktu, który najprawdopodobniej wywołałby chorobę. Dzięki negatywnym emocjom jesteśmy bezpieczniejsi. Jednak to pozytywne odczucia pomagają nam żyć zdrowiej i dłużej. Zobacz, ile możesz osiągnąć, otwierając się na nie świadomie je rozwijając!
Budowanie zasobów, czyli amunicja na trudne chwile
W sytuacjach, gdzie górę biorą emocje negatywne, sposób myślenia się zawęża. Repertuar działań sprowadza się wtedy do jednej, konkretnej aktywności, która ma skutkować zapewnieniem nam szeroko pojętego bezpieczeństwa czy przywróceniem sytuacji do normy. W przypadku emocji pozytywnych jest zupełnie inaczej. Zgodnie z teorią pozytywnej emocjonalności Barbary Fredrickson – pozytywne emocje sprzyjają budowaniu trwałych zasobów (intelektualnych, społecznych i psychologicznych), dzięki którym rośnie nasz wachlarz reakcji i zachowań, które pomagają efektywnie rozwiązywać problemy i wybrnąć ze stresujących sytuacji. O co chodzi i jak to działa?
Radość – zachęca do aktywności sprzyjających zabawie i przyjemności, pozwala łatwiej przekraczać własne granice i (często właśnie poprzez zabawę) wyzwala kreatywne myślenie.
Zainteresowanie – prowokuje ciekawość i chęć zdobywania nowych doświadczeń, powoduje obecność w wielu miejscach i uczestnictwo w różnych wydarzeniach. Ponadto eksplorowanie świata wzmocnione zainteresowaniem przyczynia się do poszerzania wiedzy i zdobywania kompetencji użytecznych przy rozwiązywaniu problemów.
Zadowolenie – powoduje chęć do cieszenia się chwilą, integrowania się z osobami z otoczenia oraz zmiany światopoglądu. Dodatkowo utrwala świadomość dotyczącą własnych potrzeb i otwartość na nowe sposoby zaspokajania ich.
Nadzieja – pozwala być otwartym na nowe informacje i motywuje wytrwałość w wysiłkach w obliczu przeciwności.
Miłość – według Fredrickson miłość jest mieszanką wymienionych pozytywnych emocji i pozwala stworzyć cykliczną chęć do zabawy, eksplorowania świata i siebie, zdobywania nowych doświadczeń i dzielenia się nimi z bliskimi.
Wszystkie te pozytywne odczucia, prowokują sytuacje, dzięki którym zdobywamy nowe zasoby – intelektualne (dzięki poszerzaniu wiedzy), społeczne (dzięki interakcjom z ludźmi) oraz psychologiczne (poprzez samorozwój i poznawanie siebie). Zasoby te funkcjonują jako amunicja na trudne chwile i mogą być wykorzystane w sytuacjach stresowych do lepszego i efektywniejszego radzenia sobie z problemami.
Pozytywne emocje w służbie rozwiązywania problemów
W sytuacji stresowej ciężko jest w mgnieniu oka pozbyć się negatywnych emocji i zacząć myśleć pozytywnie. Dlatego tak ważne są zgromadzone wcześniej zasoby opisane powyżej. Ponadto, nawet w najgorszych chwilach możemy sięgnąć do źródła pozytywnych emocji. Jedno z nich jest zewnętrzne – pozytywnie mogą wpłynąć na nas osoby z otoczenia np. poprzez udzielenie wsparcia i okazanie zrozumienia. Drugie źródło jest wewnętrzne – pozytywne emocje wynikają np. z poczucia dobrze wypełnionego obowiązku czy satysfakcji z wykonanej pracy. W każdym przypadku warto starać się o nasycanie sytuacji stresowych pozytywnym afektem. To pozwoli na odcięcie się od zawężonego, negatywnego myślenia, otwarcie się na nowe rozwiązania i zapewni chwilę wytchnienia.
Zdrowotne działania pozytywnych emocji
Osoby, którym łatwiej przychodzi dostrzeganie pozytywnych aspektów w trudnych, stresowych sytuacjach zdecydowanie efektywniej radzą sobie z nimi i szybciej zwalczają stres, co bezpośrednio przekłada się na zdrowie psychiczne. Właśnie dlatego tak istotne dla każdego jest budowanie swoich zasobów dzięki pozytywnym emocjom. „Śmiech to zdrowie” to powiedzenie, które odnajduje swoje uzasadnienie w wielu badaniach. Uczucie radości wzmacnia funkcjonowanie systemu odpornościowego, ponieważ śmiech zwiększa ilość immunoglobulin w organizmie, a te wspierają nas w walce z chorobami dróg oddechowych i przewodu pokarmowego. Pozytywne emocje bezpośrednio wpływają więc nie tylko na zdrowie psychiczne, ale także fizyczne. Nie pozostaje zatem nic innego, jak trzymać się pozytywnie, nieustannie się rozwijać i cieszyć się dobrym samopoczuciem!
