Ważnym aspektem świadomego planowania ciąży jest wiedza na temat swojego stanu zdrowia w zakresie płodności, w tym wiedza, kiedy występują dni płodne. Niestety jak wynika z badań 80 proc. młodych Polek, które nie mają jeszcze dzieci, nigdy nie wykonało badań diagnostycznych pod kątem oceny swojej płodności. Tym samym wiele kobiet nie zdaje sobie sprawy, że w przyszłości mogą mieć problemy z zajściem w ciążę, nie są bowiem świadome istnienia schorzeń i zaburzeń hormonalnych wpływających na zdolność do poczęcia dziecka. Szacuje się natomiast, że już co piąta para w Polsce zmaga się z problemem niepłodności, za który w podobny sposób odpowiada zarówno czynnik żeński, jak i męski.
Badania to podstawa
Warto, by kobiety, które chcą w przyszłości zostać mamami, profilaktycznie wykonywały podstawowe badania ginekologiczne z USG oraz sprawdzały swoją gospodarkę hormonalną, taka kontrola umożliwia wykryć ewentualne nieprawidłowości w obszarze płodności. Odpowiednio wcześnie zdiagnozowane zaburzenia w zakresie zdrowia i zdolności rozrodczych, pozwalają podjąć działania, które mogą uchronić kobietę przed niepłodnością. Badania powinny wykonać zwłaszcza kobiety z nieregularnymi i bolesnymi cyklami menstruacyjnymi, a także panie po 30 roku życia, które jeszcze nie rodziły dzieci i zwłaszcza te, które mimo długich starań nie mogą zajść w ciążę. Polki również coraz później decydują się na dziecko, natomiast kobiecej płodności czas nie sprzyja, gdyż z upływem lat zmniejsza się liczba i jakość komórek jajowych. Szczyt zdolności rozrodczych kobiety przypada mniej więcej około 25 roku życia, w kolejnych latach płodność obniża się, a po 35 roku życia gwałtownie już spada.
Kiedy przychodzą dni płodne?
Co więcej, kobiety często nie mają również wystarczającej wiedzy na temat płodności. Jak wynika z badań przeprowadzonych na rzecz kampanii „Płodna Polka” tylko 19 proc. młodych, nieposiadających jeszcze dzieci kobiet wie, jak długo trwają dni płodne. Warto być jednak świadomym, że w trakcie jednego cyklu miesięcznego czas, kiedy współżycie może zakończyć się ciążą wynosi od 7 do 9 dni. Do zapłodnienia wprawdzie dochodzi podczas owulacji, która trwa około 24 godzin. Czasem może jednak dojść do opóźnienia, stąd przy obliczaniu dni płodnych przyjmuje się, że trwa dwa dni. Podczas owulacji zostaje uwolniona komórka jajowa, która przemieszcza się w drogach rodnych kobiety, jeśli w tym czasie dotrze do niej plemnik może dojść do zapłodnienia. Z kolei plemniki mogą przetrwać w organizmie kobiety około 5 dni, choć zdarza się, że nawet 7, stąd ciąża może się pojawić, nawet gdy para współżyła kilka dni przed owulacją. Sama owulacja występuje zazwyczaj 14 dni przed kolejną menstruacją. Tym samym dni płodne, gdy mamy do czynienia z 28 dniowym cyklem, będą występować między 8 a 16 dniem cyklu, przy 29 dniowym cyklu między 9 a 17 dniem itd. Warto również wiedzieć, że prawidłowy cykl kobiety może trwać od 21 do 35 dni. Znając swój cykl miesięczny, przy założeniu, że jest on regularny i prawidłowy, można mniej więcej oszacować kiedy występują dni płodne i niepłodne. Jednak należy pamiętać, że wiele czynników może mieć wpływ na przebieg owulacji, jak chociażby gorączka, choroba, a nawet zmiana klimatu, stąd jest bezpieczniej, gdy pary, które nie chcą jeszcze być rodzicami stosują środki antykoncepcyjne podczas współżycia.
Kiedy warto udać się do lekarza?
Wiele kobiet planujących macierzyństwo nie wie również po jakim czasie bezskutecznych starań o dziecko para powinna zgłosić się na konsultację do lekarza. Niektóre przyszłe mamy zbyt wcześnie niepokoją się brakiem upragnionych dwóch kresek na teście ciążowym, inne natomiast zbyt długo zwlekają z wizytą w gabinecie lekarskim, narażając siebie i partnera na dodatkowy stres. Wieloletnie, bezskuteczne starania o dziecko mogą być frustrujące i przyczyniać się do problemów małżeńskich. Przyjmuje się natomiast, że jeżeli para przez rok, mimo regularnego współżycia nie uzyskała ciąży powinna skonsultować się z lekarzem, najlepiej specjalistą zajmującym się leczeniem niepłodności. W przypadku kobiet po 35 roku życia ten czas skraca się do pół roku. Kobiety po czterdziestce, które chcą zajść w ciążę nie powinna już zwlekać z wizytą u lekarza, zwłaszcza kiedy starają się o pierwsze dziecko.
Badania opinii na potrzeby kampanii „Płodna Polka” zostały zrealizowane przez SW Research na zlecenie Kliniki Bocian w dniach 30-31.01.2017 r. metodą wywiadów on-line (CAWI) oraz przez Interaktywny Instytut Badań Rynkowych w terminie 28-31.01.2014 z wykorzystaniem ankiety internetowej techniką RTS. Próby zostały dobrane w sposób losowo-kwotowy i obejmowały reprezentatywne grupy Polek w wieku 18-35 lat nieposiadających jeszcze dzieci.
