Coraz częściej spotykamy się hasłem: medytacja, powstaje coraz więcej ośrodków psychoterapeutycznych, miejsc związanych z ogólnie rozumianym rozwojem, treningami i coachingiem proponuje rozliczne kursy i warsztaty medytacyjne. Jakie więc tak naprawdę są rodzaje medytacji, i który z nich wybrać?
Ogólnie ujmując można powiedzieć, że medytacja, to taki szczególny stan umysłu w który jesteśmy świadomi tego co się w nim dzieje i intencjonalnie kierujemy uwagę na jakiś wybrany przez nas obiekt. Jest to bezpośrednia świadomość tego co doświadczamy tu i teraz.
Czym jest medytacja?
Termin ten pochodzi z rodziny słów oznaczających równowagę, harmonię, skupienie, uzdrowienie. Starożytne łacińskie słowo meditatio oznacza zagłębienie się w myślach, rozmyślanie, rozważanie, ćwiczenie się. Słowo „medytacja” nie jest więc może najodpowiedniejszym określeniem tej praktyki. Bardziej odpowiednim słowem mogłaby być „kontemplacja” (łac. kontemplatio = rozpatrywanie się) która odnosi się bardziej do intuicyjnego, bezpośredniego postrzegania niż do konceptualnej analizy. Bardziej jednak upowszechniło się słowo medytacja, nabierając tym samym nowego znaczenia, gdyż istotą praktyki nie są intelektualne rozważania.
Medytacja czyli droga do spełnienia
Ludzie wszystkich kultur i tradycji posiadają pewne wspólne dążenia i pragnienia. Jednym z najsilniejszych pragnień i dążeń wszystkich ludzi na świecie jest chęć bycia zdrowym, szczęśliwym oraz chęć pracowania nad osobistym rozwojem. W celu urzeczywistnienia tych dążeń różne kultury wykształciły różne metody. Najczęściej droga ta to skupienie i koncentracja, uspokojenie i wyciszenie.
Sposoby na osiągniecie spokoju i harmonii, różnią się w zależności od wyznania i kręgu kulturowego. Najbardziej uniwersalną metodą, której śladów możemy doszukiwać się niemal we wszystkich kulturach świata jest medytacja. Jej celem w każdym przypadku jest wyciszenie, uspokojenie, rozluźnienie i wewnętrzny spokój medytującego. Tym, co odróżnia poszczególne formy medytacji jest ostateczna motywacja, czyli wyższy cel, jaki dzięki niej chcemy osiągnąć (wynika on zazwyczaj z religii, jaką wyznajemy oraz zasad i wartości, jakimi się kierujemy). W obecnym, holistycznym podejściu do zdrowia rzeczą niezwykle ważną jest poszukiwanie i utrzymanie harmonii pomiędzy ciałem i umysłem, a medytacja jest właśnie techniką umożliwiającą uzyskanie takiej harmonii.
Gdy wyciszymy umysł, jest on w stanie pracować lepiej i lepiej odbiera bodźce płynące z wnętrza naszego ciała
Rozwijajmy się w naszej kulturze
Jeśli szukamy więc medytacji odpowiedniej dla nas możemy po prostu podążyć za tradycja duchową, która jest nam najbliższa. Będąc wychowani w tradycji Chrześcijańskiej nie musimy się więc jej wyrzekać, a wręcz przeciwnie, możemy pogłębić naszą ścieżkę duchową o dodatkowe praktyki, dostępne ostatnio dość szeroko w tym nurcie religijnym. Tak samo każda inna tradycja duchowa, posiada w swoim asortymencie pewne medytacyjne praktyki.
Uważność nową alternatywą?
Współcześnie mamy również możliwość praktykowania medytacji w całkowicie świecki sposób. Powszechny stał się termin mindfulness/uważność – oznaczający właśnie tego typu praktyki. Najczęściej spotykanym i najbardziej skutecznym sposobem trenowania uważności jest dwumiesięczny program MBSR (Mindfulness Based Stress Reduction) Redukcja Stresu Oparta Na Uważności oraz jego terapeutyczny odpowiednik MBCT (Mindfulness Based Cognitive Therapy), trening ten jest dedykowany głównie osobom z nawracająca depresją i innymi trudnościami emocjonalnymi. Istnieje wiele badań potwierdzających skuteczność tego modelu pracy, który w systematyczny sposób, przez osiem tygodni wprowadza uczestników coraz głębiej w doświadczenie uważności.
Inna metodą medytacyjną, ostatnio również ciesząca się dużym powodzeniem jest metoda Uważnego Samowspółczucia, tutaj poza samym treningiem uwagi pielęgnujemy troskliwą i akceptująca postawę wobec siebie samego i swoich doświadczeń. Również w tym modelu, aby odpowiednio wytrenować taką umiejętność, proponowany jest dwumiesięczny trening MSC (Mindful Self Compassion) Uważne Samowspółczucie.
Wybieraj doświadczonych nauczycieli
Wybierając więc dla siebie ścieżkę medytacji możemy więc albo podążyć za bliską nam duchowością, albo wybrać świeckie (psychologiczne) metody pracy. W obu przypadkach warto dobrze sprawdzić kompetencje i doświadczenie instruktorów, czy nauczycieli medytacji, niedoświadczone osoby mogą bowiem czasem bardziej nam w tej materii zaszkodzić niż pomóc.