Zawód zaufania
Nauczyciele w Finlandii cieszą się bardzo dużym poważaniem oraz zaufaniem społecznym i rządowym, co ułatwia im wykonywanie pracy i pozwala na stosowanie różnorakich metod pedagogicznych przy realizacji programu nauczania.
Ich profesjonalne przygotowanie do pracy (wykształcenie, doświadczenie) oraz zamiłowanie do wykonywanego zawodu (praca z powołania) to klucz do rozwoju całego państwa[5].
To dzięki nim i mądrej, zrównoważonej polityce rządu, społeczeństwo fińskie (oraz inne skandynawskie) wytworzyło kulturę zaufania wobec innych, poczucie odpowiedzialności społecznej, potrzebę działania w kooperacji i życia w harmonii, co wpływa pozytywnie na rozwój ekonomiczny kraju i zadowolenie ludzi.
Jak zostać nauczycielem?
Aby mieć szansę na objęcie posady fińskiego pedagoga, należy na zakończenie swoich studiów uniwersyteckich napisać nowatorską pracę magisterską opierającą się głównie na badaniach naukowych[6]. Na podstawie przeprowadzonych badań studenci mogą udowodnić, że przy wykonywaniu swojej profesji będą w stanie sprostać wysokim wymaganiom, pozostając zawsze na bieżąco z bieżącymi zjawiskami społecznymi i trafnie analizując zachodzące zmiany XXI wieku.
Tylko najlepsi, wyróżniający się najwyższymi sukcesami naukowymi oraz niebanalną pracą dyplomową, otrzymują szansę zostania nauczycielem. Każdy kandydat musi mieć doskonale rozwinięte zdolności komunikacyjne, zmysł analityczny oraz cechować się cierpliwością, pomysłowością i wysoką kulturą osobistą.
Idąc tym tropem nasi liderzy polityczni powinni głęboko przemyśleć, co tak naprawdę może przynieść polskiemu społeczeństwu spokój i szczęście, definiowane głównie jako praca i godne życie w kraju, gdzie przepisy prawa i zasady demokracji są przestrzegane i jasne dla każdego człowieka.
Obowiązki i metody pracy dobrego nauczyciela
Biorąc pod uwagę, że rodzice nie na każdym szczeblu wychowawczym swojego dziecka są w stanie je prawidłowo „ułożyć”, przekazując mu obiektywnie społecznie pożądane wartości, nauczyciele powinni zajmować się również pedagogicznymi aspektami nauczania.
Wciąż opierając się na gotowym wzorcu decentralizacji edukacyjnej w Finlandii oraz efektywnie działającym systemie nauczania, poniżej postaram się opisać oraz wyjaśnić, jakie strategie oraz metody ich osiągania moglibyśmy zaadoptować i zmienić w naszym systemie edukacyjnym.
Praca pedagogów powinna opierać się na:[7]
- Stymulacji młodzieży do zdobywania wiedzy
- Indywidualnym podejściu do ucznia wzmacniając w nim jego mocne strony, korzystając z zagadnień Edukacji Indywidualnej[8]
- Wyjaśnieniu celowości nauki i płynących z tego skutków
- Motywowaniu uczniów do pracy
- Nauczaniu umiejętności przekuwania wiedzy w praktyczne umiejętności
- Przekazywaniu wiedzy w odpowiedni sposób, wyjaśniając wszelkie zjawiska – więcej analitycznego myślenia aniżeli ilości niepotrzebnej wiedzy
- Nauce pewnych zdolności i ich umiejętnego wykorzystywania
- Rozwijaniu zdolności pozyskiwania i przetwarzania informacji
- Wspieraniu nauczania interakcji między uczniami
- Promowaniu społecznej elastyczności, umiejętności do konstruktywnej współpracy oraz wartości wspólnej odpowiedzialności
- Rozwijaniu zdolności przejmowania odpowiedzialności za pozyskiwanie wiedzy i obiektywne (krytyczne) jej przetwarzanie[9]
- Rozwijaniu wśród uczniów zdolności uczenia się tworzenia strategii i umiejętności radzenia sobie w nowych sytuacjach
- Przekazywaniu umiejętności analitycznego, krytycznego odbierania rzeczywistości wskazując, że nic nie jest takim, na jakie wygląda „z wierzchu” wykorzystując zagadnienia z obszaru Edukacji Globalnej[10]
W Polsce nauczyciel nie odgrywa już roli wychowawcy i przewodnika, pozostając często „kaznodzieją”, co w znacznym stopniu utrudnia jego realny wpływ na kształtowanie młodych umysłów, a przecież powinno to należeć do głównych obowiązków jego pracy.
Eksperci ds. edukacyjnych pochodzący z krajów, gdzie społeczeństwa obywatelskie są fundamentem budującym państwo twierdzą, że bez wskazania młodym ludziom odpowiedniej ścieżki życia (tj. wytworzenia w nich społecznie koniecznych wartości moralnych), bez wydobycia z nich indywidualnych możliwości oraz bez wytworzenia poczucia odpowiedzialności za innych, ludzie nie będą szczęśliwi[11], co jest główną przeszkodą w tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego.
Taki bieg wydarzeń ma bardzo negatywny wpływ na cały system państwowy, gdyż kapitał społeczny ma tendencje deprecjacyjne, a wręcz dąży do załamania się.