Coaching jest jedną z najszybciej rozwijających się działalności biznesowych. Tempo wzrostu obrotów liczone rok do roku oscyluje wokół 20 proc. Tylko niektóre rodzaje działalności związane z informatyką rozwijają się szybciej. Światowy rynek coachingu wart jest rocznie ponad trzy miliardy dolarów. Można wyróżnić następujące przyczyny tłumaczące ten wzrost:
Zmieniające się tempo naszego życia
Popularność coachingu wynika z tempa obecnego życia. Proponuje on rozwiązania „just in time”, zamiast rozwiązań „just in case” jak w szkoleniach. Coaching zajmuje się konkretną sytuacją, jaka jest problemem obecnie, a nie przygotowuje do rozwiązań, które mogą zdarzyć się w przyszłości. Świat biznesu ceni też w nim praktyczny charakter jego narzędzi i prostotę jego podejścia.
Szansa na sprostanie większym wymaganiom
Zwiększone wymagania związane z pracą – spłaszczenie struktur, większa samodzielność. Średnia długość kadencji prezesa korporacji amerykańskiej wynosi niespełna cztery lata. Jeszcze dekadę wcześniej było to ponad sześć lat.
Kariera w naszych rękach
Firmy nie gwarantują już kariery na całe życie. Jednostka sama musi wziąć odpowiedzialność za własną karierę. Coaching jest tu narzędziem zaplanowania swojego rozwoju i nabywania umiejętności niezbędnych do konkurowania na rynku – teraz i w przyszłości.
Pomoc w osiągnięciu work-life balansu
Globalizacja kariery i częste zmiany miejsca zamieszkania sprawiają, że trudno o wsparcie na gruncie towarzyskim. Coaching zapewnia tutaj obiektywne spojrzenie z zewnątrz na życie zawodowe i osobiste.
Zmiany w strukturze rodziny i sile więzi rodzinnych
W niektórych krajach wskaźnik rozwodów przekracza 50 proc. a wybór bycia singlem staje się coraz powszechniejszą tendencją.
Konieczność dopasowania
Zmiana jako jedyna stała w biznesie. To stwierdzenie Druckera stało się banałem. W sensie praktycznym oznacza ono potrzebę świadomego śledzenia trendów biznesowych i zmian społecznych i dopasowywania do nich swoich decyzji osobistych i biznesowych. Coaching uczy tutaj patrzenia na swoje życie z zewnątrz, poprzez popatrzenie na swoje życie z pozycji „przedmiotu” a nie „podmiotu”.
Próba zapełnienia pustki
Upadek religii w tradycyjnym znaczeniu i radykalny spadek praktyk religijnych z jednoczesnym wzrostem zainteresowania szeroko pojętą duchowością. Większość z nas prowadzi życie wygodne, bezpieczne, stosunkowo przewidywalne a jednocześnie dosyć jednowymiarowe, by nie powiedzieć, płytkie. Pamiętam wywiad z Rickiem Warrenem, którego książka „Życie w oparciu o cel”, sprzedała się w nakładzie 30-tu milionów egzemplarzy. Pytany o powody popularności książki Warren odpowiedział, że wytłumaczeniem jest płytkość współczesnego życia, pozbawionego uniwersalnych duchowych korzeni i wyzwań. Coaching oczywiście religii zastąpić w żaden sposób nie może. Próbuje tylko odpowiadać na potrzebę poszukiwania sensu w życiu współczesnego człowieka i oparcie tego sensu niekoniecznie na sprawności w najłatwiej mierzalnym sensie
Chęć prestiżu
Wzrost osobistego bogactwa górnych warstw klasy średniej i stąd poszukiwanie zaspokojenia wyższych potrzeb według hierarchii Maslowa. Posiadanie osobistego coacha staje się w pewnych kręgach symbolem prestiżu i miernikiem życiowego sukcesu. Nie trzeba tego oceniać negatywnie, bo czasem potrzeba zademonstrowania innym swojego sukcesu rozpoczyna proces poszukiwania poza materialnych wymiarów swoich zachowań.
Potrzeba planowania kariery
Przeciętny Amerykanin trzy razy w ciągu swego życia radykalnie zmienia drogę kariery zawodowej. Rodzi to potrzebę planowania kariery i nabywania postaw i umiejętności mających zastosowanie w przyszłej pracy. Coaching kariery jest jedną z najszybciej rozwijających się specjalizacji w coachingu
Konieczność uczenia się przez całe życie
Banałem jest stwierdzenie, że żyjemy w gospodarce opartej na wiedzy, gdzie coraz większy procent ludzi żyje nie z wytwarzania dóbr, ale myślenia. Globalizacja sprawia, że w niektórych rodzajach działalności konkuruje się z całym światem, a o sukcesie nie decydują konkretne wymierne sprawności (bo wszyscy na pewnym poziomie je mają), ale psychiczne nastawienie i motywacja. W biznesie np. dyplom MBA nie jest już żadną gwarancją kariery, ale jedynie przepustką do niej.
Chęć odnalezienia siebie
Coaching staje się narzędziem do odkrywania swojego właściwego powołania; niewielu z nas prowadzi życie takie jakie chciałoby rzeczywiście mieć. Czasami jest to życie wybrane nam przez innych. Coaching uczy życia „egoistycznego”(selfish). To określenia nie występuje tutaj w znaczeniu pejoratywnym; mówi tylko o znajdowaniu swojej ukrytej właściwej miary, o życiu z pasją.
Skuteczność procesu
Nie bez znaczenia jest też szeroko rozumiana skuteczność coachingu, mierzona jako relacja efektów do nakładów. Pewnie nie jest tak wysoka jak się czasami twierdzi (ROI rzędu 500 proc.), ale efekty z pewnością pokrywają poniesione nakłady. Mierzenie skuteczności coachingu jest trudne i pracochłonne, trudno bowiem wyłączyć jednoczesne działanie, innych, poza coachingiem czynników, które wpływają na badany przez nas efekt końcowy. Badania efektywności jest na bardzo wstępnym etapie, choć nikt nie kwestionuje ich potrzeby.
Autorzy: Tadeusz Hapon, Robert Zych i zespół Kontrakt OSH
