Kiedy ostatnio zmieniłeś jakieś swoje przekonanie? Czy wiesz, na jakiej podstawie oceniasz ludzi? Czy podejmując decyzję rozważasz wszystkie aspekty, czy tylko te, które są oczywiste? Błąd poznawczy odnosi się do systematycznego i irracjonalnego postrzegania rzeczywistości. Sprawia, że wyciągamy nielogiczne wnioski na temat ludzi lub sytuacji. Zobacz, które błędy popełniamy najczęściej.
1. Efekt skupienia
Często podejmujemy decyzje, zbyt mocno polegając na pierwszym wrażeniu lub pierwszych otrzymanych informacjach. Skupiając się tylko na tych początkowych wskazówkach, nie analizujemy już całokształtu sytuacji, uzależniając decyzję od przyjętego punktu odniesienia. Przykładem niech będzie wyprzedaż – przeceniony produkt wciąż może mieć zawyżoną cenę, ale zazwyczaj zwracamy uwagę tylko na różnicę w cenie przed i po zniżce, przez co jesteśmy skłonni kupić zbyt drogi produkt. Taki kontrast cenowy nierzadko stosują restauracje, które w swoim menu oferują drogie i bardzo drogie pozycje. Wybierając te tańsze nie zastanawiamy się nad tym, że i tak przepłacamy. Nie daj się zwieść!
2. Błąd konfirmacji
Uwielbiamy kiedy inni zgadzają się z nami. Czytamy gazety i portale, które podają informacje zgodne z naszymi oczekiwaniami. Miejsca, które się im przeciwstawiają omijamy szerokim łukiem, ponieważ nie czujemy się komfortowo czytając lub słuchając o czymś, co zagraża naszym wartościom. Błąd konfirmacji to tendencja do szukania potwierdzenia naszych wcześniejszych opinii i przekonań. Pamiętaj, że warto stawiać sobie wyzwania intelektualne i konfrontować swoje poglądy z innymi. Zamykając się na świat przestajemy się uczyć i nie dajemy sobie szansy na szerszą perspektywę.
3. Złudzenie ponadprzeciętności
Jakbyś ocenił swoją inteligencję względem inteligencji osób z twojego otoczenia? Trochę ponad przeciętną? Złudzenie ponadprzeciętności to tendencja do przeceniania osobistych umiejętności w stosunku do reszty świata. Wszyscy czujemy się lepsi od innych, i to praktycznie w każdej dziedzinie – w środowisku akademickim, w pracy, a nawet w aspekcie społecznym (np. przeceniając swoją popularność). Powodem takiego myślenia może być to, że często ignorujemy nasze porażki, chcąc jak najszybciej o nich zapomnieć oraz uważamy, że znamy sami siebie lepiej niż inni nas.
